میزبان:
سلام به همه بینندگان و شنوندگان عزیز. امروز در برنامه علمی ما افتخار داریم که میزبان یکی از چهره‌های شناخته‌شده دندانپزشکی ایران باشیم. جناب آقای دکتر سید حسین رجالی، دندانپزشک با سابقه و شناخته‌شده شهر تهران. دکتر رجالی سال‌هاست که در زمینه درمان‌های نوین دندانپزشکی، به‌ویژه ایمپلنت و دندانپزشکی دیجیتال فعالیت دارند. دکتر رجالی، بسیار خوش آمدید.
دکتر رجالی:
من هم سلام عرض می‌کنم خدمت شما و همه بینندگان عزیز. خوشحالم که فرصتی پیش آمد تا درباره تحولات دندانپزشکی نوین صحبت کنیم.
آغاز گفتگو درباره تحولات دندانپزشکی
میزبان:
دکتر، اجازه بدهید از کلی‌ترین سؤال شروع کنیم. در سال‌های اخیر خیلی‌ها اصطلاح دندانپزشکی نوین یا دندانپزشکی دیجیتال را می‌شنوند. در واقع، دندانپزشکی نوین چه تفاوتی با روش‌های سنتی دارد؟
دکتر رجالی:
سؤال بسیار خوبی است. در گذشته دندانپزشکی عمدتاً به‌صورت دستی و مبتنی بر تجربه فردی انجام می‌شد. مثلاً قالب‌گیری دندان‌ها با مواد سنتی صورت می‌گرفت، یا تراش‌ها و تنظیم پروتزها صرفاً به مهارت دست دندانپزشک وابسته بود. اما در دندانپزشکی نوین، به‌ویژه دندانپزشکی دیجیتال، از ابزارهایی مانند اسکنرهای داخل دهانی، پرینترهای سه‌بعدی، نرم‌افزارهای طراحی لبخند و سیستم‌های CAD/CAM استفاده می‌کنیم. این ابزارها دقت کار را بالا می‌برند، خطاها را کم می‌کنند و تجربه راحت‌تری برای بیمار فراهم می‌سازند.
ایمپلنت؛ جایگزینی مدرن برای دندان‌های از دست‌رفته
میزبان:
خیلی جالب است. یکی از واژه‌هایی که زیاد شنیده می‌شود، ایمپلنت است. لطفاً کمی بیشتر برایمان توضیح بدهید که ایمپلنت دقیقاً چیست و چه تفاوتی با پروتزهای قدیمی دارد؟
دکتر رجالی:
ایمپلنت دندانی در حقیقت یک ریشه مصنوعی است که معمولاً از جنس تیتانیوم ساخته می‌شود و در داخل استخوان فک قرار می‌گیرد. پس از یک دوره ترمیم، این پایه با استخوان جوش می‌خورد و سپس روکش یا پروتز روی آن نصب می‌شود.
تفاوت اصلی ایمپلنت با پروتزهای قدیمی در این است که ایمپلنت‌ها کاملاً ثابت هستند و عملکردی مشابه دندان طبیعی دارند. در گذشته، پروتزهای متحرک (مثلاً دست‌دندان) برای بیماران ساخته می‌شد که مشکلاتی مانند لغزش، زخم لثه یا دشواری در جویدن داشتند. اما ایمپلنت‌ها راحتی، زیبایی و دوام بسیار بالاتری به همراه دارند.
لامینیت و زیبایی لبخند
میزبان:
یکی دیگر از واژه‌هایی که زیاد در تبلیغات دندانپزشکی دیده می‌شود لامینیت یا همان لمینیت دندانی است. این روش بیشتر برای زیبایی به کار می‌رود، درست است؟
دکتر رجالی:
بله دقیقاً. لامینیت یا ونیر سرامیکی یک لایه بسیار نازک از جنس سرامیک است که روی سطح جلویی دندان چسبانده می‌شود. این روش بیشتر برای اصلاح مشکلات زیبایی مثل تغییر رنگ، شکستگی‌های کوچک، فاصله بین دندان‌ها یا حتی اصلاح فرم دندان‌ها استفاده می‌شود.
برخلاف ایمپلنت که یک درمان جایگزینی است، لامینیت یک درمان زیبایی محسوب می‌شود. یکی از مزیت‌های بزرگ آن، ماندگاری رنگ و ظاهر طبیعی سرامیک است. وقتی سرامیک با تکنیک‌های مدرن ساخته می‌شود، به‌سختی می‌توان آن را از دندان طبیعی تشخیص داد.
سرامیک و نقش آن در ترمیم‌های مدرن
میزبان:
همین‌طور که اشاره کردید، بحث سرامیک خیلی مهم است. چرا سرامیک تا این حد در دندانپزشکی کاربرد دارد؟
دکتر رجالی:
سرامیک یکی از بهترین مواد برای ترمیم دندان‌هاست، چون هم از نظر زیبایی و شفافیت شبیه دندان طبیعی است و هم مقاومت مکانیکی بالایی دارد. در گذشته پرکردگی‌های فلزی یا آمالگام رایج بود، اما ظاهر خوبی نداشت. امروزه بیشتر بیماران ترجیح می‌دهند ترمیمی داشته باشند که با دندان‌های طبیعی‌شان هماهنگ باشد.
به همین دلیل روکش‌ها، لامینیت‌ها و حتی بعضی از اینله‌ها و آنله‌ها با سرامیک ساخته می‌شوند. البته فناوری‌های جدید مثل سیستم CAD/CAM باعث شده که طراحی و تراش این سرامیک‌ها دقیق‌تر و سریع‌تر انجام شود.
پروتزهای سنتی و مدرن
میزبان:
شما به پروتز اشاره کردید. اگر ممکن است کمی بیشتر درباره انواع پروتزها بگویید.
دکتر رجالی:
پروتزها در واقع جایگزین دندان‌های از دست‌رفته هستند و به دو دسته کلی تقسیم می‌شوند: پروتز ثابت و پروتز متحرک.
- پروتز ثابت شامل روکش‌ها، بریج‌ها و ایمپلنت‌هاست که به‌طور دائم در دهان قرار می‌گیرند و بیمار نمی‌تواند آن‌ها را خارج کند.
- پروتز متحرک همان دست‌دندان‌ها یا پارسیل‌های قدیمی هستند که بیمار می‌تواند شب‌ها خارج کند.
در دندانپزشکی نوین، ما بیشتر به سمت پروتزهای ثابت و به‌ویژه ایمپلنت حرکت کرده‌ایم، چون هم راحتی بیمار بیشتر است و هم طول عمر درمان بالاتر می‌رود.
دندانپزشکی دیجیتال؛ انقلابی در این حرفه
میزبان:
به نظر می‌رسد دندانپزشکی دیجیتال نقش کلیدی در همه این موارد دارد. لطفاً برایمان توضیح دهید که دقیقاً چه کاربردهایی دارد؟
دکتر رجالی:
دندانپزشکی دیجیتال را می‌توانیم انقلابی در این حرفه بدانیم. مثلاً:
- با اسکنرهای داخل دهانی دیگر نیازی به قالب‌گیری سنتی با مواد خمیری نیست. بیمار تجربه راحت‌تری دارد و داده‌ها با دقت میلی‌متری ثبت می‌شوند.
- با نرم‌افزار طراحی لبخند می‌توانیم قبل از شروع درمان، لبخند نهایی بیمار را به‌صورت دیجیتال شبیه‌سازی کنیم.
- با پرینتر سه‌بعدی می‌توانیم مدل‌های فکی یا حتی پروتزهای موقت را چاپ کنیم.
- در ایمپلنت، با استفاده از راهنماهای جراحی دیجیتال می‌توانیم محل کاشت را با دقت بالا مشخص کنیم.
این‌ها همه باعث می‌شوند زمان درمان کوتاه‌تر، دقت بالاتر و تجربه بیمار بسیار مطلوب‌تر باشد.
پرسش‌های کاربردی بیماران
میزبان:
خیلی‌ها می‌پرسند، آیا ایمپلنت یا لامینیت برای همه افراد مناسب است یا شرایط خاصی وجود دارد؟
دکتر رجالی:
خیر، برای هر بیمار باید شرایط بررسی شود. مثلاً برای ایمپلنت لازم است بیمار تراکم استخوان کافی داشته باشد. اگر استخوان کافی نباشد، ممکن است نیاز به پیوند استخوان یا سینوس لیفت باشد. همچنین شرایط عمومی مثل دیابت کنترل‌نشده یا مصرف سیگار زیاد می‌تواند شانس موفقیت ایمپلنت را کاهش دهد.
برای لامینیت هم باید دندان‌های پایه سالم باشند. اگر پوسیدگی گسترده یا مشکلات لثه‌ای وجود داشته باشد، ابتدا باید آن‌ها درمان شود و بعد سراغ لامینیت برویم.
تجربه بیماران در ایران
میزبان:
شما سال‌هاست در تهران کار می‌کنید. به نظر شما بیماران ایرانی چقدر به سمت درمان‌های مدرن مثل ایمپلنت و دندانپزشکی دیجیتال آمده‌اند؟
دکتر رجالی:
خیلی بیشتر از گذشته. در دهه اخیر شاهد تغییر نگرش بیماران بوده‌ایم. پیش‌تر بیشتر افراد صرفاً به فکر درمان درد یا پر کردن دندان بودند، اما امروز زیبایی لبخند و کیفیت زندگی برایشان مهم‌تر است. به همین دلیل تقاضا برای لامینیت، ایمپلنت و روکش‌های سرامیکی بسیار افزایش یافته است.
آینده دندانپزشکی
میزبان:
و در پایان، آینده دندانپزشکی نوین را در ایران و جهان چگونه می‌بینید؟
دکتر رجالی:
من معتقدم آینده دندانپزشکی به سمت دیجیتال‌سازی کامل و حتی هوش مصنوعی پیش می‌رود. در آینده نزدیک، بسیاری از مراحل طراحی، تشخیص و حتی ساخت پروتزها به‌صورت کاملاً اتوماتیک انجام خواهد شد. در ایران هم با وجود محدودیت‌ها، خوشبختانه دندانپزشکان جوان بسیار علاقه‌مند و به‌روز هستند. من امیدوارم که بتوانیم در کنار تجهیزات مدرن، فرهنگ مراقبت پیشگیرانه را هم در جامعه تقویت کنیم، چون پیشگیری همیشه بهتر از درمان است.
میزبان:
خیلی ممنونم دکتر رجالی عزیز بابت توضیحات کامل و علمی شما. امیدوارم این گفتگو برای بینندگان ما روشنگر بوده باشد.
دکتر رجالی:
من هم ممنونم از دعوت شما. امیدوارم مردم عزیزمان با آگاهی بیشتر بتوانند بهترین تصمیم را برای سلامت و زیبایی لبخندشان بگیرند.
دیدگاه خود را بنویسید